Διονύσης Σιμόπουλος. Από το Γρύλλο στο ... Πλανητάριο!

Συνέντευξη του κύριου Διονύση Σιμόπουλου, επίτιμου διευθυντή του Ευγενιδείου Πλανητάριου στους μαθητές του Γυμνασίου Κρεστένων: Μαρία Σκούφη, Νίκο Μπαχούρο, Ευαγγελία Μπράμου και Στέλιο Μπατζάκα

 

Προσθήκη λεζάντας

Πού μεγαλώσατε και περάσατε την παιδική σας ηλικία;

Μεγάλωσα στην Κυπαρίσσια (από τριών μέχρι δέκα ετών). Εκεί πήγα και τις δύο πρώτες τάξεις του δημοτικού και μετά πήγαμε στην Πάτρα από όπου κατάγεται η μητέρα μου και εκεί συνέχισα  τις υπόλοιπες τάξεις του Δημοτικού, το Γυμνάσιο και το Πρακτικό Λύκειο.

Ο πατέρας σας καταγόταν από τον Γρύλλο;

Ναι, ο πατέρας μου ήταν από τον Γρύλλο  και γι’ αυτό θυμάμαι ότι πηγαίναμε κάθε Πάσχα και κάθε καλοκαίρι τουλάχιστον για ένα μήνα στο Γρύλλο, που τότε λεγόταν Μούντριζα.

Τι είναι αυτό που σας έκανε να αγαπήσετε τα άστρα;

Ο προσκοπισμός. Ήμουν στους προσκόπους από πολύ μικρός κι εκεί έμαθα τους αστερισμούς. Τα βράδια στις εκδρομές κοιτάζαμε τα αστέρια στον ουρανό και έπρεπε να  βρούμε τους αστερισμούς. Οι πρόσκοποι ήταν το πρώτο ερέθισμα. Εκείνο όμως κυρίως  που με ενδιέφερε ήταν η φυσική. Έτσι λοιπόν όταν πήγα στην  Αμερική, έχοντας την αγάπη για τη φυσική και λόγω των βιοποριστικών αναγκών έπιασα δουλεία στο εκεί πλανητάριο.

Πώς ήσασταν ως παιδί; Κάνατε ζαβολιές;

Τώρα, λόγω ηλικίας δεν κάνω πια ζαβολιές… Αν ακούσετε όμως ιστορίες από την παιδική μου ηλικία θα απορούσατε αν μιλάμε  για το ίδιο άτομο. Η παιδική ηλικία είναι η ηλικία για ζαβολιές… Αν δεν είναι αυτή ποία είναι τότε;

Τα παιδικά χρόνια πρέπει να είναι πλούσια σε σκανταλιές, αλλά  και πολλά και ποικίλα ενδιαφέροντα.

Τότε δεν είχαμε ούτε κομπιούτερ, ούτε κινητά τηλέφωνα, ούτε τηλεόραση! Την εποχή εκείνη και το ραδιόφωνο ήταν είδος πολυτελείας. Το πρώτο ραδιόφωνο που πήραμε στο σπίτι μας  ήταν όταν πήγαινα στην Πέμπτη δημοτικού, που σημαίνει πως εκτός από το σχολείο και το παιχνίδι δεν είχαμε κάποια άλλη απασχόληση.

Ο προσκοπισμός ήταν μία απασχόληση που μας έμαθε πολλά πράγματα αλλά εσείς σήμερα έχετε πολλές ευκαιρίες να μάθετε πολλά περισσότερα. Το διαδίκτυο είναι ένας τεράστιος χώρος, που υπάρχει και επικινδυνότητα βέβαια-αν δεν προσέξει κανείς- αλλά είναι ένας τεράστιος χώρος που ό,τι και να θέλει κανείς μπορεί να το βρει. Μεγαλύτερη βιβλιοθήκη δεν θα μπορούσε να υπάρξει.  Η καλύτερη βιβλιοθήκη δεν θα μπορούσε να σου δώσει τόσα-όσα μπορεί να σου δώσει τώρα το διαδίκτυο.

Όλες οι τεχνολογικές δυνατότητες σήμερα βοηθήθηκαν  από τις διαστημικές επιστήμες και τη διαστημική τεχνολογία. Για παράδειγμα τα σύγχρονα κινητά έχουν μεγαλύτερες δυνατότητες από τους υπολογιστές που είχαν τα πρώτα διαστημόπλοια πού πήγαν οι άνθρωποι στο φεγγάρι!  Ο πρώτος υπολογιστής που χρησιμοποίησα στο πανεπιστήμιο είχε το μέγεθος ολόκληρου κτιρίου.  Σήμερα η δύναμή του φορητού υπολογιστή που έχουμε στα σπίτια μας είναι χιλιάδες φορές μεγαλύτερη από την υπολογιστική δύναμη του υπολογιστή του πανεπιστημίου που βρισκόμουνα πριν 50 χρόνια….

Θέλω  δηλαδή να πω ότι σήμερα  τεχνολογικά έχετε πολλές δυνατότητες αλλά δεν πρέπει να ξεχνάτε να είστε παιδιά και να ασχολείστε  και με το παιχνίδι, κι όταν λέω παιχνίδι εννοώ τη μπάλα, το ποδόσφαιρο, το παιχνίδι στις αλάνες…       

Πώς αποφασίσατε να σπουδάσετε και να ζήσετε στην Αμερική;

Είχα δώσει εξετάσεις εδώ στη φυσική, στο πανεπιστήμιο και πέτυχα. Μέναμε όμως, όπως προείπα στην Πάτρα κι ο πατέρας μου τότε έπαιρνε σύνταξη 1.980 δραχμές και πληρώναμε και το ενοίκιο. Είχα επίσης άλλη μια δίδυμη αδερφή. Λένε: «ουκ αν λάβοις παρά του μη έχοντος», έτσι έγινε και με μένα… Την εποχή εκείνη πληρώναμε δίδακτρα στο πανεπιστήμιο και για τα βιβλία επίσης. ‘Ένα βιβλίο μάλιστα, το περίφημο βιβλίο του Αλεξόπουλου κόστιζε σχεδόν όσο ένας μισθός του πατέρα μου. Και δεν ήταν μόνο ένα βιβλίο και έπρεπε να πληρώσουμε… Ήταν και το ενοίκιο και τα δίδακτρα και πολλά άλλα…

Εγώ πέρασα στο πανεπιστήμιο το 1961, ενώ οι υπόλοιπες γενιές από το 1964 και μετά είχαν την ευκαιρία να σπουδάσουν δωρεάν.  Έτσι λοιπόν αναγκάστηκαν να πάω στην Αμερική επειδή είχα ήδη μάθει από φίλους (οι οποίοι είχαν πάει ήδη) ότι εκεί μπορείς να φοιτήσεις και να δουλεύεις ταυτόχρονα. Την πρώτη μέρα έφυγα από την Ελλάδα με 150 δολάρια στην τσέπη…

Η παρατήρηση του ουρανού είναι κάτι το οποίο γοητεύει τον άνθρωπο. Από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα είναι  συνδεδεμένη με πολλούς μύθους. Ποιο είναι  το δικό σας αγαπημένο αστέρι;

Δεν υπάρχει κάτι μοναδικό, αλλά αν χρειαζόταν κάποιος να επιλέξει κάποιο από τα χιλιάδες αστέρια εκεί έξω, θα επέλεγα, παρόλο που δεν είναι αστέρι, αυτό που  ανακαλύψαμε πρόσφατα στα μέσα Οκτωβρίου. Αυτό είναι ο πιο μακρινός γαλαξίας, που απέχει 13.13 δισεκατομμύρια έτη φωτός από εμάς, από τη γη. Αυτό για εμένα είναι το συνταρακτικό, που παρόλο που δεν είναι αστέρι, η εικόνα του με εξιτάρει.

Είχατε κάποτε την επιθυμία να ταξιδέψετε στο διάστημα;

Όχι, με  κεφαλαίο Ο, όχι να μου λείπει το βύσσινο … Ακόμα και μετά από εκατομμύρια χιλιόμετρα ταξίδια, λόγω του ότι κάνω ταξίδια, όχι…

(Η γυναίκα του μας είπε πως  φοβάται ακόμη και τα  αεροπλάνα…) 

Πιστεύετε ότι  τέτοια ταξίδια θα είναι πιο προσιτά, πιο εύκολα στο μέλλον;

Έχω πολύ καλές ειδήσεις για τα παιδιά της  ηλικίας σας αλλά και πολύ  άσχημες…  Θα μπορέσετε (και οι τέσσερις σας) να ζήσετε  μέχρι 120 ετών κι αυτό είναι το καλό νέο. Το  κακό είναι βέβαια ότι θα πρέπει να εργάζεστε μέχρι την ηλικία των 80 ετών. Με άλλα λόγια θα το δείτε αυτό να συμβαίνει, δηλαδή τα ταξίδια στο διάστημα θα γίνουν όπως  γίνεται τώρα ένα  ταξίδι στην Αθήνα!

Πολλά παιδιά στις μέρες μας έχουν επισκεφτεί το Ευγενίδειο Πλανητάριο Ίδρυμα. Πιστεύετε ότι έχετε επιτύχει τις φιλοδοξίες που είχατε όταν αναλάβατε για πρώτη φορά διευθυντής σε αυτό;

Απολύτως και αυτό χάρη στα χρήματα που μας άφησε ο ευεργέτης Ευγένιος Ευγενίδης. Όσο καλός κι αν ήμουν εγώ κι όσο καλοί κι αν ήταν οι συνεργάτες μου δεν θα μπορούσαμε να είχαμε πετύχει τίποτα χωρίς την ευεργεσία  Ευγενίδη.   Δεν θα μπορούσαμε να έχουμε φτιάξει ένα από τα καλύτερα και πιο σύγχρονα πλανητάρια στον κόσμο και είμαστε περήφανοι για αυτό.

Πώς καταφέρατε να συνδυάσετε δύο τελείως διαφορετικά είδη σπουδών;

Πρώτα σπούδασα επικοινωνία,  πολιτική επικοινωνία, γιατί ήθελα να σώσω την Ελλάδα.  Βέβαια μετά έπεσε η δικτατορία και εγώ εκείνη την περίοδο της ζωής μου δούλευα για βιοποριστικούς λόγους στο πλανητάριο, έτσι συνδύασα αυτές τις δύο επιστήμες, της πολιτικής επικοινωνίας και της αστρονομίας. Δεν είναι καθόλου διαφορετικό, γιατί χωρίς επικοινωνία δεν μπορείς να κάνεις τίποτα...

Τα άστρα τελικά επηρεάζουν τη ζωή μας;

Φυσικά και τα άστρα επηρεάζουν τη ζωή μας  Φιλοσοφικά όμως.  Θα πω γνώμες όχι συμβουλές και από εκεί και πέρα όποιος θέλει  τις ακολουθεί. Πιστεύω ότι θα πρέπει όλοι  να «τρίψετε» λίγο τα παντελόνια σας, βλέπω ότι όλοι φοράτε παντελόνια… εννοώ να τα τρίψετε από το κάθισμα, από το διάβασμα... Η προσπάθεια αυτή πρέπει να αφορά στα σχολικά βιβλία, αλλά και όποιο άλλο βιβλίο ή ακόμη και το διαδίκτυο... Χρειάζεσαι «τρίψιμο», χρειάζεται αρκετή προσπάθεια και διάβασμα, γιατί χωρίς μελέτη «ουκ αν λάβεις  παρά του μη έχοντος»...

Κύριε Σιμόπουλε σας ευχαριστούμε πολύ!